Difference between revisions of "Дания"
		
		
		
		Айдать на коробушку
		Айдать на сыскальник
		
Content deleted Content added
| *>Yaroslav Zolotaryov | *>Yaroslav Zolotaryov | ||
| Line 39: | Line 39: | ||
| Шырока разрэкламаваным перыядам дацкай (роўна як і [[Wp/be/Швецыя|шведскай]]) гісторыі з'яўляецца «эпоха вікінгаў» ([[Wp/be/793|793]]–[[Wp/be/1066|1066]] гг. н.э.), пад час якой піраты са Скандынавіі рабавалі землі па ўзбярэжжах кантынентальнай [[Wp/be/Еўропа|Еўропы]], служылі наймітамі [[Wp/be/Візантыя|Візантыйскіх]] імператараў, каланізавалі [[Wp/be/Ісландыя|Ісландыю]], [[Wp/be/Фарэрскія выспы|Фарэрскія выспы]], [[Wp/be/Грэнландыя|Грэнландыю]] і ўсходняе ўзбярэжжа [[Wp/be/Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]], а дацкія каралі некаторы час кіравалі [[Wp/be/Англія|Англія]]й. Канец гэтае эпохі звычайна датуецца годам нарманскай заваёвы Англіі; аб'ектыўнымі прычынамі заняпаду сталіся вайсковае і сацыяльнае развіццё [[Wp/be/феадалізм|феадальнага грамадства]] ў Еўропе, а таксама няўхільнае пагаршэнне [[Wp/be/клімат|клімат]]у ў Паўночнай Атлантыцы, асабліва ад [[Wp/be/13 стагоддзе|ХІІІ]] стагоддзя — наступленне [[Wp/be/Малы ледавіковы перыяд|Малога ледавіковага перыяду]]. Падвышанай увазе да «эпохі вікінгаў» і да ўласна піратаў-вікінгаў — якія нават для тагачаснага скандынаўскага насельніцтва былі хутчэй маргіналамі — мы абавязаныя, напэўна, значна пазнейшым акалічнасцям: [[Wp/be/рамантызм|рамантычным]] у [[Wp/be/19 стагоддзе|ХІХ]] стагоддзі і [[Wp/be/турызм|турыстычным]] у стагоддзі [[20 стагоддзе|ХХ]]. | Шырока разрэкламаваным перыядам дацкай (роўна як і [[Wp/be/Швецыя|шведскай]]) гісторыі з'яўляецца «эпоха вікінгаў» ([[Wp/be/793|793]]–[[Wp/be/1066|1066]] гг. н.э.), пад час якой піраты са Скандынавіі рабавалі землі па ўзбярэжжах кантынентальнай [[Wp/be/Еўропа|Еўропы]], служылі наймітамі [[Wp/be/Візантыя|Візантыйскіх]] імператараў, каланізавалі [[Wp/be/Ісландыя|Ісландыю]], [[Wp/be/Фарэрскія выспы|Фарэрскія выспы]], [[Wp/be/Грэнландыя|Грэнландыю]] і ўсходняе ўзбярэжжа [[Wp/be/Паўночная Амерыка|Паўночнай Амерыкі]], а дацкія каралі некаторы час кіравалі [[Wp/be/Англія|Англія]]й. Канец гэтае эпохі звычайна датуецца годам нарманскай заваёвы Англіі; аб'ектыўнымі прычынамі заняпаду сталіся вайсковае і сацыяльнае развіццё [[Wp/be/феадалізм|феадальнага грамадства]] ў Еўропе, а таксама няўхільнае пагаршэнне [[Wp/be/клімат|клімат]]у ў Паўночнай Атлантыцы, асабліва ад [[Wp/be/13 стагоддзе|ХІІІ]] стагоддзя — наступленне [[Wp/be/Малы ледавіковы перыяд|Малога ледавіковага перыяду]]. Падвышанай увазе да «эпохі вікінгаў» і да ўласна піратаў-вікінгаў — якія нават для тагачаснага скандынаўскага насельніцтва былі хутчэй маргіналамі — мы абавязаныя, напэўна, значна пазнейшым акалічнасцям: [[Wp/be/рамантызм|рамантычным]] у [[Wp/be/19 стагоддзе|ХІХ]] стагоддзі і [[Wp/be/турызм|турыстычным]] у стагоддзі [[20 стагоддзе|ХХ]]. | ||
| ===  | === Серьодни веки === | ||
| В пору [[Test-WP/chal/Серьодни веки|Серьодних веков]] времьоны межувольных войнов очередовалися с времьоными осередовання володы, повышення ясака и державново угойсва; велися войны - обнакновенно с немецкими кнесвами на полдне и суседней Швецыей. С [Test-WP/chal/1397|1397]] по [[Test-WP/chal/1521|1521]] годы Дания, [[Test-WP/chal/Норвегия|Норвегия]] и [[Test-WP/chal/Швецыя|Швецыя]] (и ешшо сьоннешна [[Test-WP/chal/Финляндия|Финляндия]], [[Test-WP/chal/Исландия|Исландия]], [[Test-WP/chal/Фарерски сердышы|Фарерски сердышы]] и [[Test-WP/chal/Гренландия|Гренландия]]) были соспарены[[Test-WP/chal/Вуния|вунией]] (ведомой как ''[[Test-WP/chal/Кальмарска вуния|Кальмарска вуния]]'') и быльно розоблачалися под володой дацких монархов. | |||
| У час [[Wp/be/Сярэднявечча|Сярэднявечча]] перыяды грамадзянскіх войнаў чаргаваліся з перыядамі цэнтралізацыі ўлады, падвышэння падаткаў і дзяржаўнага будаўніцтва; вяліся войны — пераважна з нямецкімі княствамі на поўдні і суседняй Швецыяй.  Вальдэмар Вялікі ([[Wp/be/1131|1131]]–[[Wp/be/1182|1182]]), чарговы «моцны» кароль, пабудаваў замак у вёсцы ''Havn'', адкуль і пачаўся цяперашні [[Wp/be/Капенгаген|Капенгаген]] — ''København'' — і здзейсніў некалькі «крыжовых паходаў» дзеля падпарадкавання земляў сучаснай [[Wp/be/Эстонія|Эстоніі]] (распаўсюджаная легенда аб паходжанні дацкага сцяга, [[Wp/be/сцяг Даніі|Данеброгу]], сцвярджае, што ён нібыта ўпаў з нябёсаў у [[Wp/be/1219|1219]] годзе ў пераломны момант адной з сутычак у Эстоніі). З [[Wp/be/1397|1397]] па [[Wp/be/1521|1521]] гады Данія, [[Wp/be/Нарвегія|Нарвегія]] і [[Wp/be/Швецыя|Швецыя]] (а таксама сённяшняя [[Wp/be/Фінляндыя|Фінляндыя]], [[Wp/be/Ісландыя|Ісландыя]], [[Wp/be/Фарэрскія выспы|Фарэрскія выспы]] і [[Wp/be/Грэнландыя|Грэнландыя]]) былі аб'яднаныя [[Wp/be/унія|унія]]й (вядомай як ''[[Wp/be/Кальмарская унія|Кальмарская унія]]'') і фактычна знаходзіліся пад уладай дацкіх манархаў.  | |||
| === Новы час === | === Новы час === | ||